Deze OC is ‘het geweten’ van de opleiding MAM

De opleidingscommissie (OC) van de MSc Aquaculture & Marine Resource Management (MAM) aan de Wageningen Universiteit was een belangrijke speler bij de visitatie van de opleiding. De visitatiecommissie noemde de OC-leden ‘het geweten van de opleiding’.

Kritische zelfreflectie
De drie studentleden en drie stafleden die de kern van de OC vormen, speelden een zeer actieve rol in de voorbereiding van de visitatie in mei 2016. Zo moesten ze een kritische zelfreflectie schrijven. Dit was een van de belangrijkste onderdelen bij die voorbereiding. De zelfreflectie ontstond als een levend document. De tekst was gebaseerd op bestaande documenten over de aard en kenmerken van de opleiding. Tijdens reguliere en ingelaste OC-vergaderingen en email-rondes kregen alle OC-leden de gelegenheid om mee te werken aan de kritische zelfreflectie. En dat werd op uitgebreide schaal gedaan.

Er werden stevige en kritische discussies gevoerd. Net zolang tot er een document lag waar de hele OC achter stond, zowel de studentleden als de stafleden. In de vergaderingen kwamen verschillende vragen voorbij die de OC grondig behandelde. Vragen als: ‘Is er wel een echte beta-gamma interactie? Of doen de verschillende docenten gewoon ieder hun eigen ding zonder daadwerkelijke integratie?’. En: ‘Zijn de verschillende aspecten van de specialisaties voldoende aanwezig in de aangeboden verplichte vakken?’

Eerlijk en genuanceerd
Ook tijdens de visitatie zelf en in de gesprekken met de visitatiecommissie, had de OC een belangrijke rol. De OC-leden gaven een eerlijk en genuanceerd beeld van de opleiding, inclusief de zaken die nog niet helemaal goed gingen. De adviespunten kwamen altijd vanuit een constructief perspectief en met de stellige overtuiging dat de OC-leden daar zaten voor hun opleiding. De visitatiecommissie heeft deze houding duidelijk opgemerkt. Niet alleen tijdens de interviews maar ook door de notulen van de OC-vergaderingen te bestuderen, waarin de discussies over de inrichting van de opleiding stonden.

MAM is een complexe opleiding met een sterke beta-gamma interactie en een zeer diverse instroom van studenten. Zowel wat betreft wetenschappelijke achtergrond als wat betreft nationaliteiten en culturen. De grote betrokkenheid van de OC-leden om de kwaliteit van de opleiding permanent te monitoren en te verbeteren, ontlokte de voorzitter van de visitatiecommissie de uitspraak dat de OC ‘het geweten van de opleiding’ is.

Daadwerkelijk invloed
De redenen voor die grote betrokkenheid van docenten en studenten bij de opleiding en de OC heeft meerdere redenen. De opleiding is relatief klein (40-50 studenten per jaar). Ook is het onderwijs in Wageningen relatief kleinschalig en persoonlijk, waardoor studenten zich gezien voelen. Verder geven veel docenten goed onderwijs de prioriteit, zelfs met toenemende studentenaantallen. Maar de belangrijkste reden voor de grote betrokkenheid bij de OC is dat de OC daadwerkelijk invloed heeft. Dat is ook een van de redenen waarom het nooit moeilijk is om studenten of docenten te vinden om in de OC zitting te nemen. Als de OC geargumenteerde adviezen over de opleiding geeft, legt het onderwijsinstituut van de universiteit dat niet zomaar naast zich neer. Deze houding bevordert het gevoel van ‘eigenaarschap’ bij zowel de studenten als de staf. Hierdoor blijft de OC belangrijk én levendig.

“Eerlijkheid duurt het langst, vooral in de relatie tussen het onderwijsinstituut en de opleidingscommissie.”